MLM, a prawo konkurencji

Zaraz co?

Co raz częściej w prowadzeniu biznesu stosuje się MLM czyli Multi Level Marketing, albo Marketing Wielopoziomowy. Wokół tej strategii działania powstało wiele mitów i stereotypów, które nie zawsze są prawdą. Zacznijmy jednak od początku

MLM co to jest ?

Według Wikipedii Marketing wielopoziomowy pozwala sprzedawcom na budowanie osobistych struktur współpracowników, od których obrotu otrzymuje się dodatkowe prowizje. Każdy sprzedawca w marketingu wielopoziomowym ma możliwość zbudowania własnej struktury handlowców, w której każdy z nich wynagradzany jest na podstawie obowiązującego w danej firmie planu marketingowego. Jednocześnie, bycie wyżej w firmowej hierarchii niekoniecznie przekłada się na wyższe zarobki – zależą one bowiem od wspomnianego planu marketingowego. Tyle teorii lepiej schemat co? Nie jestem mistrzem marketingu dlatego posłużę się schematem dostępnym na stronie http://www.sekretymlm.pl/plan-matrycowy-i-plan-binarny-schemat-struktury-w-mlm/.

 

MLM Widać na nim, że struktura taka opiera się na założeniu, zbliżonym do piramidy….. No i właśnie MLM-owcy mnie zjedzą, że plotę dyrdymały. Jest tak w rzeczywistości bo jest to po prostu hierarchia jak w zwykłej firmie czy też korpo z Mordoru na Domaniewskiej tylko oparta na systemie prowizji. System prowizji zasady awansu określa właśnie plan marketingowy. Właśnie w tym dokumencie są opisane zasady działania systemu MLM. W związku z tym trzeba ustalić jaka ustawa będzie regulowała sposoby sporządzania takiego planu marketingowego. Z pomocą przychodzi ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji

Prawo konkurencji

Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (dalej uznk) w art 17c ust. 1 stanowi że Czynem nieuczciwej konkurencji jest organizowanie systemu sprzedaży lawinowej, polegającego na proponowaniu nabywania towarów lub usług poprzez składanie nabywcom tych towarów lub usług obietnicy uzyskania korzyści materialnych w zamian za nakłonienie innych osób do dokonania takich samych transakcji, które to osoby uzyskałyby podobne korzyści materialne wskutek nakłonienia kolejnych osób do udziału w systemie. Tym samym co do zasady taki MLM były właśnie czynem nieuczciwej konkurencji. Jednak w ustępie drugim można przeczytać, że Nie stanowi czynu nieuczciwej konkurencji organizowanie systemu sprzedaży, o którym mowa w ust. 1, jeśli spełnione zostaną następujące warunki:

1) korzyści materialne uzyskiwane z uczestnictwa w systemie sprzedaży pochodzą ze środków uzyskiwanych z zakupu lub ze sprzedaży dóbr i usług po cenie, której wartość nie może rażąco przekraczać rzeczywistej wartości rynkowej tych dóbr i usług;
2) osoba rezygnująca z udziału w systemie sprzedaży ma prawo do odprzedaży organizatorowi systemu za co najmniej 90 % ceny zakupu wszystkich nabytych od organizatora nadających się do sprzedaży towarów, materiałów informacyjno-instruktażowych, próbek towarów lub zestawów prezentacyjnych zakupionych w przeciągu 6 miesięcy poprzedzających datę złożenia rezygnacji organizatorowi systemu sprzedaży.
 Z takiego zestawienia przepisów można wywnioskować, że przy łącznym spełnieniu tychże dwóch warunków taka sprzedaż może być dopuszczalna pod względem prawnym.

Pierwszy Warunek

Pierwszym warunkiem jest sytuacja w której cena sprzedawanych dóbr nie może rażąco odbiegać od ich rzeczywistej wartości rynkowej
Ustawodawca dopuścił możliwość przekroczenia rzeczywistej wartości towarów lub usług, jednak wyraźnie została zakreślona granica tego przekroczenia posługując się słowem rażące. Ustawodawca używając tego zwrotu pominął jego wyjaśnienia. Literatura prawnicza zgodnie przyjęła, że w odniesieniu do dóbr powszechnego użytku mamy do czynienia z rażącym przekroczeniem rzeczywistej wartości towarów lub usług, gdy cena przekracza ponad 25% cenę porównywalnych towarów dostępnych na rynku (tak E. Nowińska, M. du Vall, Komentarz do ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, 2008, s. 287). Trzeba jednak przy tym wskazać, że rażące przekroczenie ma miejsce względem aktualnej wartości rynkowej. Powoduje to, że badanie relacji ceny sprzedaży do rzeczywistej wartości rynkowej będzie następowało w każdym przypadku indywidualnie. Tym samym może pojawić się kwestia wiadomości specjalnych i zasięgnięcia opinii biegłego.

Drugi Warunek

Drugim warunkiem dopuszczalności prowadzenia w trybie MLM jest zagwarantowanie osobie, która rezygnuje z uczestnictwa w systemie sprzedaży, prawa odsprzedaży organizatorowi nabytych od niego towarów nadających się od odsprzedaży oraz materiałów informacyjno instruktażowych, próbek towarów lub zestawów prezentacyjnych za 90% ceny. Co istotne termin wykonania prawa do odsprzedaży dotyczy towarów zakupionych w przeciągu 6 miesięcy poprzedzających datę złożenia rezygnacji organizatorowi systemu sprzedaży. Powoduje to, że MLM-owiec musi spieszyć się z wystąpieniem do organizatora z żądaniem o wykup. Regulacja ta odnosi się jedynie do towarów które nadają się do odsprzedaży. Tym samym nie będzie miała zastosowania wobec usług. Powoduje to, że w przypadku MLM-ów opartych na usługach nie będzie można żądać odkupu usług bo jest to po prostu niemożliwe.

Wnioski

Tym samym widać, że MLM  jest legalny i jako taki może być realizowany przez przedsiębiorców. Trzeba jednak pamiętać o wymogach z ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, które w mojej ocenie winny znaleźć się w planie marketingowym. Z kolei MLM-owcy muszą wiedzieć o tym, że w przypadku promocji i sprzedaży usług nie będą mogli ich odsprzedać.